DAYAK PENAN BANGUN MELAWAN

Orang asal gesa hentikan pembalakan di Taman Damai Baram

SEKUMPULAN masyarakat Penan, yang mendakwa mata pencarian mereka terancam oleh operasi pembalakan yang berterusan di hulu lembangan Sungai Baram, hari ini menyerahkan petisyen dengan lebih 500 tandatangan kepada Timbalan Perdana Menteri Sarawak Awang Tengah Ali Hassan, menuntut aktiviti itu dihentikan serta-merta.

Salinan petisyen itu turut diserahkan kepada pengarah hutan Sarawak, Hamden Mohammad, dan Ramon Carrillo dari Pertubuhan Kayu Tropika Antarabangsa (ITTO) pada pembukaan Persidangan Pemulihan Landskap Hutan Asia Pasifik selama tiga hari di Kuching.

Petisyen itu, kebanyakannya daripada penduduk kampung Penan yang tinggal di Taman Damai Baram seluas 283,500 hektar yang terletak di bahagian timur laut negeri itu berhampiran sempadan Sarawak–Kalimantan, termasuk tandatangan 44 suku kaum dari kampung Ba Data Bila yang terjejas secara langsung dengan pembinaan jalan balak.

Mereka berkata mereka bimbang tentang kesan negatif oleh jalan balak berhampiran dengan teras kawasan pemuliharaan masyarakat mereka.

Ia juga dikenali sebagai Kawasan Hutan Ulu Baram (UBFA), adalah satu usaha untuk melindungi kawasan hutan tulen terakhir Sarawak.

Bantahan itu diketuai oleh orang asli yang telah menetap di sana sejak turun-temurun - Penan, Kenyah, Saban dan Kelabit - yang menganggap kawasan itu tanah nenek moyang mereka.

Pada awal 2023, wakil masyarakat Penan, Kenyah dan Saban melancarkan Deklarasi UBFA.

Melalui dokumen ini, masyarakat menggariskan visi mereka untuk pembangunan tanpa kehilangan warisan, hutan dan budaya mereka kepada pembalakan.

Penyerahan petisyen itu adalah satu lagi tanda penentangan yang semakin meningkat oleh penduduk suku kaum di sana terhadap operasi pembalakan oleh Borneoland Timber Resources, menurut satu kenyataan oleh Keruan, sebuah kumpulan masyarakat sivil yang mewakili kaum Penan.

Keruan berkata bantahan itu “nampak semakin berkembang”.

Mereka berkata minggu lalu, 100 orang Penan dari Ulu Baram bertemu di penempatan Long Lamam untuk menghantar “mesej yang jelas” kepada syarikat pembalakan dan kerajaan negeri dalam bentuk Oro - mesej tradisional Penan.

Keruan berkata operasi Borneoland Timber Resources juga memecahbelahkan kaum Penan antara mereka yang menyokong pembalakan dan mereka yang menentangnya.

Mereka mengakui terdapat peningkatan ketegangan dalam Ba Data Bila antara mereka yang menyokong pembalakan dan mereka yang menentangnya.

Kumpulan pro pembalakan diketuai oleh ketua, yang dilaporkan telah menandatangani perjanjian dengan syarikat pembalakan.

Maria Nilson, seorang petani Ba Data Bila, berkata ketegangan menyemai benih ketakutan di taman itu.

Beliau adalah ahli delegasi yang menyerahkan petisyen kepada Awang Tengah.

“Tamatkan pembalakan dan kembalikan keamanan ke rumah dan hutan kami. Kami orang Penan telah menyokong projek UBFA kerana kami berharap akhirnya mendapat pembangunan tanpa memusnahkan hutan kami.

“Sekarang walaupun pengiktirafan rasmi projek itu, kebimbangan terburuk kami telah menjadi kenyataan,” katanya merujuk kepada analisis imej satelit yang dibuat minggu lalu yang mendedahkan bagaimana jalan balak di taman itu berkembang pesat.

Borneoland Timber Resources dikaitkan dengan hartawan kayu Hii King Chiong.

Keruan berkata baru-baru ini pertubuhan masyarakat sivil itu mendapati konsesi kayu itu, yang kini dikenali sebagai lesen T/9246, telah diperoleh Borneo Timber Resources daripada Samling.

Ia menyatakan bahawa walaupun semua lesen kayu mesti diperakui di bawah Pengurusan Hutan Lestari (SFM) mulai 2022, “tiada usaha untuk pensijilan diketahui sedang dijalankan untuk konsesi ini”.

Selain menumpukan usaha untuk melindungi tanah nenek moyang mereka daripada penebangan hutan dan pencerobohan oleh syarikat pembalakan, Keruan juga memainkan peranan penting dalam menggerakkan masyarakat Penan untuk membuat laporan polis, mengadakan sekatan, dan menggunakan imej satelit dan dron untuk mendokumenkan dan mencabar aktiviti pembalakan syarikat yang beroperasi di kawasan tempat tinggal mereka.

Selain itu, Keruan, bersama NGO lain, telah mengkritik kekurangan ketelusan dalam penilaian kesan alam sekitar (EIA) yang berkaitan dengan aktiviti pembalakan, menekankan bahawa masyarakat sering kekurangan akses kepada maklumat penting.

Kekurangan ketelusan ini menyukarkan usaha untuk mempertanggungjawabkan syarikat pembalakan, menjadikan kerja Keruan dalam mendokumentasikan dan mencabar aktiviti ini lebih kritikal. – 27 Ogos, 2024.

HASUT SUSUN

 ATUR 

AMIN

BERI

PENCERAHAN

UNTUK BANGUN

MELAWAN

KHALAS